21 mei 2017

Kraftwerk 3D : Autobahn & Radio-Activity (Koningin Elisabethzaal Antwerpen - 20.05.2017)

























Over de verpletterende invloed die de muziek van Kraftwerk heeft uitgeoefend op de verdere ontwikkeling van elektronische muziek en over de haast visionaire inzichten omtrent de rol die computers en technologie is ons dagdagelijks leven zouden gaan spelen, is al meer dan voldoende inkt gevloeid. Ik beperk me dus tot een kort woordje over de reeks 3D-concerten die Ralf Hütter & zijn mede Mensch-Machinen gaven in de vernieuwde Koningin Elisabethzaal te Antwerpen. Meteen een fijne pluim voor deze zaal, want de volledige concertreeks (8 stuks gedurende 4 dagen) vindt enkel plaats in befaamde zalen of centra. In het verleden werd deze volledige 3D-retrospectieve enkel opgevoerd in het MoMa in New York, in Kunstsammlung NRW in thuisstad Düsseldorf, in het Londense Tate Modern, in Akasaka Blitz in Tokyo, in het Sydney Opera House, in de Walt Disney Concert Hall in Los Angeles, in het Weense Burgtheater, in de Parijse Fondation Louis Vuitton, in de Berlijnse Neue NationalgalerieParadiso in Amsterdam, DR Koncerthuset in Kopenhagen, Den Norske Opera in Oslo en het Guggenheim Museum in Bilbao.

Om pecuniaire en praktische redenen beperkte ik me tot de twee eerste concerten uit de reeks, gewijd aan de albums "Autobahn" (1974) en "Radio-Activity" (1975). Ongetwijfeld lopen er echte freaks rond die de concertreeks volledig hebben bijgewoond en die dus ook "Trans Europe Express", "The Man Machine", "Computerworld", "Technopop", "The Mix" en "Tour De France" nog aan hun lijstje toevoegden. Een vrij overbodige uitspatting, aangezien al snel bleek dat al deze concerten voor pakweg 70 % identiek waren. Elk concert duurde immers twee uur. In die twee uren werd het hoofdalbum integraal gespeeld en werd de rest opgevuld met alle grootste hits. Zoals je uit de hieronder opgesomde playlists kunt afleiden, zag ik dus op één avond twee identieke uitvoeringen van pakweg een twintigtal nummers.

Niet dat dit op zich erg was. Tijdens het eerste concert ("Autobahn") zat ik op een mooie afstand van het podium, waarbij de 3D-effecten mooi tot hun recht kwamen. Wel een tikje raar overigens om te zien hoe een uitverkochte zaal zit te kijken naar een concert met een 3D-brilletje op de neus. Die effecten waren trouwens meer dan een gimmick en werden spaarzaam maar efficiënt ingezet. Tijdens het tweede concert ("Radio-Activity") - toen het verrassingseffect van zowel 3D als setlist niet meer van tel waren - zat ik dichtbij het podium en kon ik me wat beter concentreren op het muzikale aspect en op de vier mannen achter hun alles verhullende pupiters. Van wat de vier mannen tijdens het concert zoal uitspoken achter hun desk, wordt enkel tijdens afsluiter "Musique Non Stop" een klein tipje van de sluier gelicht. Dan gaan immers de leden één voor één van het podium en verdwijnt ook één voor één hun individuele inbreng, als een afgepelde ui, totdat enkel Hütter nog overblijft met zijn vocale en beats-inbreng. Aldus viel ongeveer af te leiden wie wat doet (coördinatie visuele effecten, percussie, bleep-geluiden).

Ook al had ik de truc met de robots al enkele keren live gezien (in 2004 tijdens het zéér memorabele concert in de AB en in 2009 op Pukkelpop), toch blijft het een fantastisch nekhaar-moment wanneer het doek omhoog gaat en de vier mannen vervangen zijn door vier robots. "Autobahn" blijft een heerlijk epische trip, tijdens "Spacelab" is het even grijnzen wanneer de visuals een ruimteschip tonen dat op het Astridplein landt en natuurlijk kan Hütter het niet laten om zijn racefiets-fetisj te tonen door een iets te lang uitgesponnen Tour de France te brengen. Al bij al genoot ik het meest van het "Radio-activity"-concert. Want hoe geweldig "Autobahn" ook is, dat nummer neemt zo'n dominante plaats in op het gelijknamige album, dat de paar andere nummers daar nooit aan kunnen tippen. Maar bij "Radio-activity" (wat een geweldig nummer blijft dat trouwens !!) eisen ook andere uitstekende nummers hun plaats op.

Uiteraard was er weinig of geen interactie tussen groep en publiek. De vier mannen kwijten zich afstandelijk van hun machinale rol en houden zich geconcentreerd bezig met hun dagtaak. Ze vallen zelfs nauwelijks te betrappen op het lichtjes ritmisch meebewegen met hun benen of hoofden. Enkel Hütter toont zich ietwat menselijk. In de eerste plaats omdat hij de vocalen live brengt, maar ook met een klein fietsgrapje (hij beweerde met de fiets vanuit Düsseldorf gekomen te zijn, wat best wel eens waar zou kunnen zijn : diens fiets-passie zou naar 't schijnt één van de redenen zijn voor de breuk met mede-oprichter Florian Schneider). Misschien voegt deze 3D-retrospectieve weinig toe aan het Kraftwerk-universum en ruikt het een klein beetje naar geld-klopperij (de dure merchandise ging zeer vlotjes over de toonbank), toch blijft de band een monument die al lang zijn plaats heeft opgeëist in de 20°-eeuwse muziekgeschiedenis. En het was fijn om gedurende een paar concerten opnieuw te beseffen dat Kraftwerk absoluut uniek is.


Setlist "Autobahn"
- Numbers
- Computer World
- It's more fun to compute
- Home computer
- Computer love
- Autobahn
- Kometenmelodie 1
- Kometenmelodie 2
- Mitternacht
- Morgenspaziergang
- Geiger counter
- Radio-activity
- Spacelab
- The model
- The man machine
- Tour de France
- Tour de France 2003
- Trans-Europe express
- Metal on metal
- Abzug
- The robots
- Boing boom tschak
- Techno pop
- Musique non stop


Setlist "Radio-Activity"
- Numbers
- Computer world
- It's more fun to compute
- Home computer
- Computer love
- Geiger counter
- Radio-activity
- Radioland
- Ätherwellen
- Intermission
- Nachrichten
- The voice of energy
- Antenna
- Radio stars
- Uranium
- Transistor
- Ohm sweet ohm
- Autobahn
- Spacelab
- The model
- The man machine
- Tour de France
- Tour de France 2003
- Trans-Europe express
- Metal on metal
- Abzug
- The robots
- Boing boom tschak
- Techno pop
- Musique non stop

      Geen opmerkingen: